Aktivistler, Rus hükümeti‘nin, bir zamanlar Soçi’de yaÅŸayan Çerkes halkına 1864’de uygulanan yıkım – yeni kitabımda modern Avrupa tarihinin ilk soykırımı olarak savunuyorum- için özür dilemesi gerektiÄŸini söylemekle birlikte, bu gerçekleÅŸene kadar Olimpiyatlara engel olacaklarına söz veriyorlar.
Halklarının yıkımının 150. yıl dönümünde orada herhangi bir kutlamanın dehÅŸet verici bir vurdum duymazlık olacağını söyleyen aktivistlere göre Uluslararası Olimpiyat Komitesi oyunları hiç bir zaman Soçi’ye vermemeliydi.
"Bırakın Şöhretimiz Büyük Olsun -Let Our Fame be Great" adını verdiÄŸim kitabımla ilgili araÅŸtırma yapmak için Soçi’yi ziyaret ettiÄŸimde, kayak organizasyonunu ağırlayacak olan Krasnaya Polyana’nın ve davetlilerin oraya ulaÅŸmak için geçeceÄŸi vadinin güzelliÄŸine hayran kalmıştım.Görkemli bir müsabaka alanı olacak.
Aslında, aynı ÅŸekilde, yenilgilerinden ve Çar II. Alexander’ın onları sürmesine kadar ülkelerinin can damarı olan bu bölgeden Çerkesler‘in tamamen silinmesi beni ÅŸaÅŸkına çevirmiÅŸti. Bölgede Ruslardan önce herhangi birilerinin yaÅŸadığının kanıtı olarak, 19. Yüzyıl‘ın ikinci yarısında bu uzak vadiyi kolonize eden aristokratlar tarafından dikilmiÅŸ olmayacak kadar eski tek bir armut aÄŸacı buldum.
Çerkesler aslen Rusya’nın bütün Karadeniz sahili boyunca yasamışlardı, Çeçenya sınırına kadar olan bölgeye hakim olarak Anapa‘dan Abhazya’ya kadar. Türklerle gevÅŸek bir müttefik olarak, 1864’de bir felakete ugramalarına, direniÅŸlerinin çökmesiyle topraklarından mahrum kalmalarına kadar, Rusya’nın güneye doÄŸru ilerleyiÅŸini durdurdular.
Rusya, ulaşılmaz vadilerinde kalan kavgacı daÄŸlılara müsamaha etmeye hazırlıklı deÄŸildi ve Rus askerleri Çerkes gruplarını, Türk gemileriyle Osmanlı’ya hareket edecekleri sahillere sürdü. Çaresiz kalabalıkları saran salgın hastalıklar veya açlık sebebiyle yaklaşık 300 bin’i hayatıını kaybetti.
21 Mayıs 1864’de, 2014 Olimpiyatları mekanının tam üzerinde kesin yenilgilerini yaÅŸadılar.
Çar askerlerinin zafer geçişlerini yaptıkları kutlama alanınıdan geriye onu hatırlatacak bir şey kalmadı. Aslında, bu kutlama alanı şu an yüksek seviyeli misafirlerin karşılanacağı bir helikopter pistinin altında kalmış durumda.
1 Mart’da Uluslararası Çerkes DerneÄŸi, BaÅŸkan Dmitry Medvedev’e baÅŸvurarak, Vancouver Olimpiyatları’nda yerli Kanadalılar‘ın amblemlerinin gösterilmesine benzer ÅŸekilde, halkının bir sembolünün oyunlara dahil edilmesini istedi.
Ancak bu baÅŸvurunun duyulması pek olası deÄŸil. Rusya’da yaÅŸayan Çerkesler tarafindan halklarının yıkımının soykırım olarak tanınması için yürütülen bir kampanya kabaca reddedildi ve aktivistler devlet yetkilileri tarafından saldırıya uÄŸradı.
Pek çoÄŸu, Çerkes nüfusunun yüzde 10’nun bulunduÄŸu Rusya dışında yaÅŸayan daha radikal Çerkes hareketleri ise Kremlin tarafından daha da az hoÅŸ karşılanacak taleplere sahipler.
Ataları Osmanlı‘ya sürülmüş olan ve bugün Ä°srail, Ãœrdün, Türkiye ve baÅŸka çeÅŸitli yerlerde yaÅŸayan Çerkesler‘i birbirine baÄŸlayan No Sochi 2014 (Soci 2014’e Hayır) aktivistleri, Vancouver’da protesto ettikleri oyunların Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından Rusya’dan alınmasını ve baÅŸka bir yere taşınmasını talep ediyorlar.
Bildirilerinde şöyle deniyor: " Biz soykırıma maruz kalmış bir halkın torunları olarak bir kez daha Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin kararını ÅŸiddetli bir ÅŸekilde kınadığımızın altını çiziyoruz. Özgürlük aşığı Promethe’nin Kafkasya daÄŸlarında tutuÅŸturduÄŸu meÅŸaleyi hürriyet katili Rusya’ya vermeyin! Soçi’nin kasıtlı bir yıkıma daha ev sahipliÄŸi yapmasına izin vermeyin!".
Normalde protestoculara pek iyi karşılık vermeyen Rusya, Olimpiyat oyunları yaklaşırken, muhtemeldir ki Çerkes gruplarının vitrinini bozmasıyla ilgili giderek artan bir şekilde kaygılanacaktır. Geçen sene bir dizi Çerkes protestosu ancak askeri kontrol noktalarının kullanımı ile durdurulabilmişti ve oyunlara daha dört sene var.
Bu muhtemel propaganda baÅŸaÄŸrısı, çevre problemleriyle karşılaÅŸtırılamayacak kadar ciddi bir sorun olarak Rusya’nın karşısına çıkabilir.
Oliver Bullough IWPR Kafkasya editörüdür. Kitabı "Let Our Fame be Great: Kafkasya’nın muhalif insanları arasında bir yolculuk" Ä°ngiltere’de Allen Lane tarafından basıldı ve Haziran’da Basic Books tarafından Amerika’da bastırılacak.
Kaynak: IWPR
Çeviri: Shumaf Sencer
Comments
No comment