Rus Olimpiyat Komitesi, FSB güvenlik servisinin isyancı grupların Soçi olimpiyatlarını iptale zorlamak amacıyla saldırılar planladığını duyurmasıyla  bu hafta bir baÅŸka sıkıntıyla karşıya karşıya kaldı. FSB baÅŸkanı Aleksandr Bortnikov tehdidin siyasi irade üzerinde ciddi bir etkisi olacağını söyledi.

Resmedilmeye deÄŸer güzellikte Karadeniz tatil bölgesi Soçi, Moskova’nın Ä°slamcı direniÅŸçilerle 15 yılı aÅŸkın bir süredir savaÅŸtığı inatçı Kuzey Kafkasya bölgesine yakın bulunuyor.

Ruslar Mart ayında Moskova metrosunda meydana gelen ve 40 kiÅŸinin ölümüne yol açan bombalı saldırıların etkisinden kurtulmuÅŸ deÄŸiller ve Kuzey Kafkasyalı isyancılar tarafından Rusya’nın kalbinde gerçekleÅŸtirilecek bir baÅŸka saldırı dalgasının korkusu yükselmiÅŸ durumda.

Soçi oyunlarına dört yıldan az bir zaman kala, Kremlin Kuzey Kafkasya’yı kontrol altına alma mücadelesini sürdürüyor.

Sonuç, analistlerin bölgede gerilimi körükleme ve çatışmaları arttırma riski taşıdığını belirttiÄŸi aceleyle alınmış önlemler.

Petrov, “Bu, siyasi modernizasyona karşı tüm çabaları redderek yerine yerel siyasi rejimlerin kurumsallaÅŸtırılmalarını içeren Federal hükümetin Kafkasya politikasını ÅŸimdiden ciddi olarak etkilemeye baÅŸlıyor”  diyerek ekliyor: “Hükümet, sırf önümüzde ki iki – üç sene bölgede sakin bir görüntü yaratabilmek amacıyla ilkel bir modele yöneliyor.”

Herkesin İyi Komşulara İhtiyacı Var

YaklaÅŸan Soçi oyunları Moskova’yı, Gürcistan’ın Rus yanlısı ayrılıkçı bölgeleri  Abhazya ve Güney Osetya üzerinden Tiflis’le karşı karşıya bırakan bir baÅŸka bölgesel çatışmaya daha dikkat çekiyor.

AnlaÅŸmazlık, Soçi olimpiyatla ödüllendirildikten bir sene sonra  2008 AÄŸustos’unda, iki ülke kısa bir savaÅŸ yaptığında zirve noktasına çıkmıştı. O aydan sonra, Moskova, takiben müttefikler Nikaragua, Venezuella ve küçük ada devleti Nauru, iki isyancı bölgeyi de egemen devletler olarak  tanıdılar.

Bu sebeple Gürcistan, Abhazya’dan 20 km uzakta bulunan Soçi’deki olimpiyatlar için boykot çaÄŸrısı yaptı.

Rusya’nın, Abhazya’dan inÅŸaat malzemesi ithal  etme ve binlerce Olimpiyat inÅŸaat iÅŸçisini kiraların ucuz olduÄŸu isyancı bölgeye yerleÅŸtirme kararı Gürcüler’i çileden çıkardı.

Bu düzenlemelerden batılı liderler de muhtemelen rahatsızlık duymaktalar.

ABD “Carnegie Center” Kafkasya uzmanı  Tom de  Waal, “Rusya, Olimpiyat oyunlarını Abhazya’yı tanıtmak için kullanacak.” diyor ve ekliyor: “Rus turistler de orada kalacaklar ve kuÅŸkusuz batı bundan pek memnun olmayacak.”

Az sayıda batılı politikacı boykota tam destek verebilir, ama bazıları ÅŸimdiden Soçi oyunlarını  Moskova’ya Abhazya ve Güney Osetya üzerindeki  pençesini gevÅŸetme konusunda yönelik baskı yapmak için eÅŸsiz bir fırsat olarak görüyorlar.

Onlardan biri, ABD’nin eski bir NATO elçisi ve ÅŸu an ABD Atlantik Konseyi’nde kıdemli danışman olan Kurt Volker.

Volker, 25 Mayıs’ta “The Washington Post” da yayınlanan bir yorumunda, ABD ve Avrupa’ya2014 olimpiyatlarını, “Rusya’nınKafkasyaya yönelik onların kaybı benim kazancım olan böl parçala yönet yaklaşımı” olarak tanımladığı olguyu tarihe geri yollamada “Rusya üzerinde bir kaldıraç”olarak kullanma çaÄŸrısında bulundu.

Volker diÄŸer önlemleri arasında, Gürcistan’ın isyancı bölgelerini ekonomi ve seyahat özgürlüÄŸünü hedef alan sert ambargolarla cezalandırmak da var.

Bu tip bir öneri, eleÅŸtirenler arasında Moskova’nın Abhazya ve Osetya politikalarının karşısında olanların da olduÄŸu çok fazla eleÅŸtiri topladı.

Petrov düÅŸüncesi ise: “Bazı insanların çatışmalara gerçek çözümler önermek yerine meseleyi siyasi biravantaj yaratmak için kullanacaklarını veya  farklı kazançlar peÅŸinde koÅŸacaklarına dair açıkça bir risk mevcut. Bu tip bir baskı, amaca hizmet etmiyor ve Gürcistan’ın da ve gerçekte tanınmamış bölgelerin de çıkarına deÄŸil.” ÅŸeklinde.

Uzun EleÅŸtiriler Listesi

Olimpiyat boykot ve baskı kampanyaları geçmiÅŸte sınırlı ölçüde baÅŸarılı olabildi.

Sovyetlerin Afganistan iÅŸgalini protesto etmek amacıyla, ABD’nin liderliÄŸinde 1980 Moskova olimpiyatlarına yönelik  kısmi boykot bu tür bir örnektir.  Abhazya ve Güney Osetya örneklerinde, Rusya’yı  geri çekilmeye ikna  etme ihtimali daha da düÅŸük gözüküyor.

Rus siyasi analisti, Fyodor Lukyanov “Beijing Olimpiyatları’ndan önce benzer bir durum gördük.  Baskı oluÅŸturmaya yönelik açık çabalar hiçbir baÅŸarıya ulaÅŸamamıştır” diyor. Lukyanov sözlerini ÅŸöyle sürdürüyor: “Bence bu Soçi’de de kaybedecek. Batılı ülkeler ve Rusya ile kendi iliÅŸkileri için Gürcistan, Abhazya ve Güney Osetya’nın öncelikli mesele olmadığı açık.”

Uluslar arası Olimpiyat Komitesi ÅŸimdiye kadar tartışmalardan uzakdurdu ve çok sayıda  söyleÅŸi talebini cevapsız bıraktı.

 Soçi oyunları muhalifleri ise kavgayı bırakmıyorlar.

Çevreci gruplar  Soçi ulusal parkını ve UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası ilan edilen devasa doÄŸa parkını kendi deyiÅŸleriyle agresif Olimpik inÅŸaattan korumak için savaşıyorlar.

Çevreciler ÅŸimdiden, nehirlerin kirletilmesi ve nadir aÄŸaç türlerinin yok edilmesi gibi,  telafisi mümkün olmayan zararların verildiÄŸini söylüyorlar.

Dünya’nın dört bir yanına dağılmış müslüman bir Kafkas halkı olan Çerkesler, kış olimpiyatlarının bir baÅŸka bölgeye taşınması için aktif bir ÅŸekilde lobi faaliyeti yürütüyorlar.  2014 yılı, Soçi ve çevresinde 300.000 Çerkes’i yok eden bir  Rus askeri operasyonunun 150. yılına tekabül ediyor. Katliam, tarihçilerce kaydedilmiÅŸ olsa da, henüz hiçbir devlet ölümleri soykırım olarak tanımış deÄŸil.

Rusya’nın olimpik dertlerine, Rus medyasında geniÅŸ yer tutan geniÅŸ bütçe ve inÅŸaat gecikme haberleri de ekleniyor.

Sonuçta, muhtemelen Putin’in umduÄŸu sebeplerle olmayacak olsa da, Soçi oyunları unutulmaz olma yolunda ilerliyor.

05.06.2010

Claire Bigg

Kaynak:  RFERL

Çeviri:  Hraça Alper Kahraman