Mairbek VACHADIEV

Suriye’deki Çeçen militanlar geçen yazdan beri organizasyon değişikliklerine gitmekteler. Ortadoğu’da Çeçen militanların durumu “Jaish al-Muhajireen wal-ansar” grubu içindeki çekişmeler ve “Cund el-Şam” grubu içindeki zor durum nedeniyle epey zarar gördü. Adı geçen askeri organizasyonlar sırasıyla Selahaddin Şişani (Paizulla Margoşvili) ve Müslim Şişani (Murad Margoşvili) ‘nin komutanlıkları altında olup her iki lider de Gürcistan’ın Pankisi Vadisi’nden gelen Çeçen asıllı kişilerdir.

2015 yazında Emir Selahaddin “Jaish al-Muhajireen wal-ansar” örgütünden (ki eski Sovyet ülkeleri vatandaşlarından oluşturulmuştu-bilgi infochechen.com,6 temmuz 2015) ayrıldı ve “jaish al-usrah” adlı başka bir grubu örgütledi. Bu grup da Kafkas asıllı militanlardan oluşuyordu. “Jaish al-Muhajireen wal-ansar” örgütü  El-Nusra Cephesine katıldı ve Çeçen komutanların liderliğindeki popularitesini zamanla kaybetti. (justpaste.it,temmuz 2015).

“Jaish al-Muhajireen wal-ansar” grubu 1500-2000 militana sahipken, Emir Selahaddin ve onu izleyen 200 kişinin ayrılmasıyla zayıfladı. Örgütün diğer bir kısmı İslam Devleti’ne, kalanları ise Selahaddin’in hiç anlaşamadığı El-Nusra Cephesi’ne katıldı.(kavkazsky Uzel,3 Ekim 2015)

Emir Selahaddin hala üzerinde Kafkasya Emirliği’ne ait işaretler bulunan elbiseler giymekte, geleneksel giysilerle Emirliğe sadakatini belirtmekte, kendisini Emirliğin Suriye temsilcisi olarak görmektedir. Her ne kadar Kafkasya Emirliği Kuzey Kafkasya’da değişikliklere uğradıysa da Selahaddin hala onun mevcudiyetini kabul etmektedir. Selahaddin’in Suriye’deki bu grubu Kuzey Kafkasya kökenli militanların oluşturduğu yeraltı örgütlerinin hepsinden daha büyüktür.

Selahaddin’in grubu Suriye-Türkiye sınırı boyunca ,Türkmenlerin bulunduğu bölge dahil olmak üzere Halep’in kuzeyinde faaliyet göstermektedir. Selahaddin’in varlığı Rus uçaklarının o bölgeyi neden bombaladıklarını göstermektedir. Türkler tarafından düşürülen uçak da anılan bölgede faaliyet gösteriyordu.(onkavkaz.com,26 Kasım 2015). İddia edilmektedir ki Rus kuvvetleri özellikle Kafkas kökenli Selahaddin, Müslim, Ebucihad, Ebubekir, Abdülhekim gibi emirlerin faaliyet gösterdikleri yerlerdeki kafkas asıllı militanların oluşturdukları kuvvetlere saldırmaktadırlar.(eadily.com,28 Ocak 2015)

Ruslar, militanların İslam Devletiyle, El-Nusra Cephesiyle veya Özgür Suriye Ordusuyla ilişkili olup olmadıklarına bakmamakta öncelikli hedef olarak Çeçenler ve Kuzey Kafkasyalıları görmekte ve saldırmaktadırlar. Ruslar “İslam Devletinin”militanlarının mevcut  olmadığı fakat Çeçen grupların faaliyet gösterdiği Lazkiye’ye saldırmışlardır. Çeçenler Suriyeli Türkmenler için stratejik müttefik değildir. Türkmenler ise Beşar Esad rejimine ve Kürt gruplarına karşı savaşmakta, bu yolda kendilerine yardım edecek müttefikler aramaktadırlar. Ruslar ise legal olmayan Çeçen gruplarının bölgelerinde oldukları gerekçesiyle Türkmen azınlığı yok etme girişiminde bulunmuşlardır.

Suriye’deki Çeçen militanların içinde bulunduğu korkunç durum, tanınmış Çeçen Emir Müslim Şişani’nin Ocak başında internette paylaştığı videodan görülebilir. Videoda Müslim Şişani mücahitlerden Rusça yardım talebinde bulunmaktadır. Lisanın Rusça olması yardım talebinin eski sovyet cumhuriyetleri vatandaşlarına yönelik olduğunu göstermektedir. Aylardır hiçbir destek almadıklarını ifade eden Müslim Şişani uğradıkları büyük zayiat nedeniyle askerlerini cepheden gönderdiğini söylemesine rağmen, militanların önemli bir kısmının İslam Devleti tarafına geçtiği anlaşılmaktadır. Pek çok ilginç ayrıntı içeren videoda iletilen ana mesajın acil yardım talebi olduğu görülmektedir.

Suriye’deki Çeçen komutanların esas problemi emirlerindeki Kuzey Kafkasyalı militanların İslam Devleti tarafına geçmeleridir.Bugün militanların sayısı 2014’te olduğu gibi binlerle ifade edilmemekte; nadiren yüzleri bulan militan sayısının yarıya yakınını da Kuzey Kafkasyalı değil yerel halktan kişiler oluşturmaktadır. İslam Devleti komutanı Ömer Şişani’ye(Tarkan Batıraşvili, Pankisi vadisi, Gürcistan) katılan sıradan militanlar bir yana, Selahaddin ve Müslim Abdülhekimle müttefik bazı askeri komutanlar da İslam Devleti’ne sadakatlarını ilan etmişlerdir.Örneğin küçük bir Çeçen grubunun komutanı olan Amir Al Bara,militanlarıyla İslam Devleti komutanlığı altında savaşmaktadır.(Checensinsyria.com,10 şubat)

Buradan Suriye’deki Çeçen grupların bir kriz ve geçiş döneminde oldukları görülmektedir. Herşeyden önce kendilerini finanse edecek daha güçlü müttefiklere ihtiyaçları vardır. Çeçen gruplar Özgür Suriye Ordusu, El-Nusra Cephesi, İslam Devleti gibi bağımsız örgütler olma teşebbüsünde bulunmuşlar ancak yetersiz kalmışlardır. Sonuç olarak Çeçen gruplar muhtemelen çok geçmeden kendilerini destekleyebilecek kaynaklara sahip olan yukarıdaki adı geçen gruplara katılacaklardır.

Çeviri: The Jamestown Foundation